Sunday, June 22, 2025

पुनर्वसु

Punarvasu Atreya & Punarnava in Ayurveda

पुनर्वसू आत्रेय आणि पुनर्नवा

आयुर्वेद परंपरेतील महत्त्वपूर्ण योगदान

पुनर्वसू आत्रेय ऋषींचे चित्र

पुनर्वसू आत्रेय - आयुर्वेदाचे जनक

वैद्यकीय ज्ञानाचे मूळ उगमस्थान

  • अतिशय आदरणीय ऋषी, आयुर्वेदाच्या ज्ञानाचे **प्राथमिक स्रोत** मानले जातात.
  • त्यांच्या शिकवणीतूनच **आत्रेय संप्रदायाची** स्थापना झाली.
  • **कायचिकित्सेचे (आंतरिक औषध)** प्रमुख सिद्धांत शिकवले.
  • त्यांच्या शिष्यांनी त्यांच्या शिकवणींचे ग्रंथ संकलित केले, त्यापैकी **अग्निवेश संहिता** सर्वात प्रसिद्ध झाली, जी नंतर **चरक संहितेत** रूपांतरित झाली.
  • रोगांची कारणे, लक्षणे आणि उपचारांच्या ज्ञानाला पद्धतशीर रूप दिले.
चरक संहितेच्या हस्तलिखिताचे चित्र

चरक संहिता - एक कालातीत वारसा

कायचिकित्सेवरील प्रामाणिक ग्रंथ

  • कायचिकित्सेवरील **सर्वात महत्त्वाचा ग्रंथ**.
  • **पुनर्वसू आत्रेय** यांच्या शिकवणींवर आधारित.
  • आयुर्वेदिक निदान आणि उपचारांसाठी एक व्यापक मार्गदर्शक.
  • **त्रिदोष सिद्धांत**, **धातू** (शरीरातील उती), **मल** (टाकाऊ पदार्थ) आणि **अग्नि** (पचनशक्ती) यासारख्या मूलभूत तत्त्वांचे सविस्तर वर्णन.
पुनर्नवा वनस्पतीचे चित्र

पुनर्नवा - नवचैतन्य देणारी औषधी

"जे पुन्हा नवीन करते"

  • **पुनर्नवा** (Boerhavia Diffusa) ही आयुर्वेदात मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाणारी एक **औषधी वनस्पती** आहे.
  • तिच्या नावाचा अर्थ "**जे पुन्हा नवीन करते**" किंवा "तारुण्य देणारी" असा होतो.
  • तिच्या शक्तिशाली **मूत्रल (Diuretic)** गुणधर्मांसाठी प्रसिद्ध, ज्यामुळे सूज कमी होते.
  • **शोथहर (Anti-inflammatory)** म्हणून कार्य करते.
  • **हृदयासाठी (Cardio-protective)** लाभदायक आणि **यकृत व किडनीच्या** आरोग्यासाठी गुणकारी मानली जाते.
  • एक प्रभावी **रसायन (Rejuvenating agent)** म्हणून संपूर्ण शरीराला नवचैतन्य आणि प्रतिकारशक्ती प्रदान करते.

पुनर्नवा के बारे में अधिक जानें

कृपया ध्यान दें: यह जानकारी केवल शैक्षिक उद्देश्यों के लिए है और इसे पेशेवर चिकित्सा सलाह के विकल्प के रूप में नहीं माना जाना चाहिए।

आयुर्वेदिक ग्रंथ और परंपरेतील माहितीवर आधारित. आरोग्य सल्लागाराचा सल्ला घेण्यापूर्वी कोणतीही औषधोपचार करू नका.

No comments:

Post a Comment